ผญ๋า ปริศนา

ผญ๋า ปรัชญาลาว ๆ 2

คันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า  คันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มสัปทน อย่าได้ลืมคนจนผู้แห่นำตีนซ้าง ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้วก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง
ใจประสงค์สร้าง กลางดงกะว่าท่ง ใจขี้คร้าน กลางบ้านกะว่าดง ถ้าใจสู้ (ขยัน) อยู่กลางป่าดงก็เหมือนกลางทุ่งถ้าเกียจคร้านแม้อยู่กลางหมู่บ้านก็เหมือนในกลางป่า
ใจบ่โสดาด้วยเว้าแม่นกะเป็นผิด ใจบ่โสดาดอมเว้าดีกะเป็นฮ้าย แม้นไม่สบอารมณแล้วจะพูดอย่างไรก็ไม่มีทางถูกใจได้
ตีเจ็บแล้วแสนสิออยกะปานด่า แม่นว่าเว้าจ้อยจ้อยกะปานไม้แดกตา เมื่อถูกตีเจ็บแล้วจะปลอบประโลมปานใดก็ไม่หายเจ็บ
อย่าสุไลเสียถิ้ม พงษ์พันธุ์พี่น้องเก่า อย่าสุละเผ่าเซื้อ ไปย่องผู้อื่นดี อย่าได้ลืมญาติพี่น้องของตัวเอง ไปยกย่องว่าผู้อื่นดีกว่า
ชื่อว่าโลกีย์กว้างเมืองคนมันบ่เที่ยง มันหากเงี่ยงซ่อยง่อยคือค่อยตลิ่งของลางเทื่อแนวเด็กน้อยสอนคนหัวด่อน ลางเทื่อลุก

ไพร่บ้านสอนท้าวพ่อพญาก็มีโลกนี้ไม่เที่ยงหนอ วันนี้ลูกหลานอาจสอนพ่อแม่ พ่อเมืองยังต้องเชื่อชาวบ้าน

เชื้อชาติแฮ้ง เหม็นสาบกันเอง ปูสอนปูให้ย่างตรง ห่อนฤสิทำได้
หญิงฮูปฮ้าย ครองวัตรพางาม ชายฮูบทราม วิชาพาฮุ่ง
ความตายนี้แขวนคอทุกบาดย่าง ไผก็แขวนอ้อนต้อน เสมอด้ามดังเดียว
ไปหาพระให้เอาของไปถวาย ไปหานายให้เอาของไปต้อน
เดินทางบ่อสุดเส้น อย่าถอยหลังให้เขาเหยียบ ตายขอให้ตายหน้าพุ้นเขาสิเอิ้นว่าหาญ
คนผู้มีความฮู้ ซูซีเฮ็ดบ่แหม่น ความฮู้มีท่อแผ่นฟ้า เป็นบ้าท่อแผ่นดิน
ให้เจ้าคอยเพียรสร้าง เสทอแตนแปงซ่อ ให้สร้างก่อสืบไว้ เสมอเผิ้งสืบฮัง
การงานนี้ อุปสรรคแสนหมู่ เกิดเป็นคนต้องสู้ อย่าถอยร่นหลีกหนี
บุญ บุญนี้บ่แหม่นของแบ่งได้ ปันแจกกันแหล่ว บ่อห่อนแยกออกได้ คือไม้ผ่ากลาง คือจั่งเฮากินข้าว เฮากินเฮาอิ่ม

บ่แหม่นไปอิ่มท้อง เขาพุ้นผู้บ่กิน

ไผผู้เฮียนฮ่ำฮู้ วิชาปราชญ์ทางใด ก็ให้มีใจจด เผิ่งวิชาที่ตนฮู้
ขอให้อดสาสู้ เพียรไปให้ถืกป่อง คุณอาจารย์ยกใส่เกล้า คนิงไว้อย่าสิลืม
ให้เจ้าเอาความฮู้ หากินในทางชอบ ความฮู้มีอยู่แล้ว กินได้ชั่วชีวัง
คันว่าได้ดีแล้ว อย่าลืมคุณพ่อแม่ เผิ่นหากเลี้ยงแต่น้อย ถนอมให้ใหญ่สูง
ตกกะเทินว่าได้เฮียนแล้ว สิเฮียนเหมิดสู่ซ่อง เฮียนให้เผิ่นได้ย่อง เหมิดถ้วนคู่สู่แนว
ตกกะเทินว่าได้สู้ บ่ถอยหลังให้เขาว่า นับแต่มื้อสิก้าวไปหน้า บ่ถอย
ฝนตกยังฮู้เอื้อน นอนกลางคืนยังฮู้ตื่น ความทุกข์ยังฮู้เตื้อง มีขึ้นเมื่อลุน
คำสอนพ่อแม่นี้หนักเกิ่งธรณี ผู้ใดยำเยงนบหากสิดีเมือหน้า
ยามยังน้อยให้หมั่นฮู้เฮียนคุณ บุญเฮามีสิยศสูงเพียงฟ้า
ได้ขึ้นเฮือแล้ว อย่าลืมแพป้องไม้ไผ่ ได้เป็นใหญ่แล้ว อย่าลืมข้าผู้พลอย
ชาติที่เงินคำแก้ว มันบ่แหม่นของไผ ผู้ใดมีใจเพียร หากสิหลงหลอนพ้อ
ไผผู้มัวเมาคร้าน การงานตั้งต่อ บ่มีวันสิพบพ้อ เงินล้านค่าแพง
ชื่อว่าแนวเด็กน้อย ตากอความคึดหม่อ ได้กอขอข้อหล่อ ความเว้าผัดอยู่ดาว
เด็กน้อยมีความฮู้สองสามความมันก็อ่ง ผู้ใหญ่ฮู้ตั้งล้านก็อำไว้บ่ค่อยไข
ชื่อว่าแนวความเว้าของคนมันเกินง่าย   ได้เทิงหงายและคว่ำความเว้าบ่อยู่ความเขาฮักเขาก็ย่อง เขาซังเขาก็ว่า

คือดั่งบักเค้าเม้า หมาเฒ่าเห่าแต่เขาคันเฮาทำดีแล้ว เขาซังก็ตามซ่าง   คันเฮาเฮ็ดแม่นแล้ว หยันหย่อก็ซ่างเขา
เขาสิพากันท้วง ทั้งเมืองก็บ่เงี่ยง   เขาสิติทั้งค่าย ขายหน้าก็บ่อายเกี้ยงแต่นอกทางในเป็นหมากเดื่อ หวานนอก
เนื้อในส้มดั่งหมากนาว

ผญ๋า ปรัญญาลาว ๆ อิสานเด้อ

คำสอนอิสาน โดยคุณย่าพ้นปี

สำนวนคำสอนชุดที่ 1

ไห่พากันฝ่าวเข่าย๊าเซาทางมันซิค่ำ
ตะเวนผัดแฮงค้อยทางนั่นผัดแฮงไกล
ทางเส้นนี่บ่แมนทางเทียวคือหมู่
ผู้สิไปบ่อนบั้นต้องเตรียมแล่วพ้วงแพ
เทิ้งเสบียงแลประทีปเอาไว้ส่องทาง.. เด้อแม่ใหญ่

ความหมาย ให้พากันรีบเร่ง หมั่นบำเพ็ญเพียร อย่าได้หยุดหย่อน เดี๋ยวจะตายเสียก่อน เพราะอายุมากแล้ว จุดหมายปลายทางคือที่สุดแห่งทุกข์นั้นมันยังอีกไกล ทางแห่งสัมมาอริยะนั้นไม่ใช่ทางสัญจรไปมาเหมือนถนนหนทางทั่วไป คนที่จะไปได้ต้องเตรียมปัจจัยพื้นฐานให้พร้อมคือ ศีล สมาธิ และปัญญา เพื่อใช้เดินทางแห่งอริยะนี้..ให้ถึงจุดหมายให้ได้..นะคุณยายนะ

สำนวนคำอีสานชุดที่ 2

พี่น้องเอ่ย… เพิ่นว่าแต่ก่อนกี้คนฮักแก่นแพงกัน
ความสัมพันธ์มีหลายระหว่างชนชุมเชื้อ
สิไปเหนือไปใต้ไปทางใด๋กะม่วนชื่น
บ่มีเงินบาทเบี้ยทางท้องกะอิ่มเต็ม
ตกมาในสมัยสุมื้อนี้มันเป็นแนวใหม่เสียแล้ว
เพิ่นว่าม้าโป่งเขา..ต้นเสาออกดอก งอศอกคุยกันตั๊วพี่นอ้ง
ยามไปเร็วกว่าม้ายามซ้าฮ่ายกว่าเกวียน
มาฮอดแล้วหัวดำออกก่อนหัวด่อนตามหลัง
เข้ายุคผู้หญิงหาผัว เจ้าหัวเงินเมินศิลสร้าง
ท้องมารบ่แมนลูก ข้าวปลูกบ่งอกโบราณเว้าให้เฮียนฟังเด้อ...

ความหมาย มีคำกล่าวไว้ว่าสมัยก่อนผู้คนรักใคร่ปองดองกัน มีความผูกพันธ์กันระหว่างชุมชนหมู่บ้าน จะไปเหนือไปใต้หรือที่ไหนๆ ก็มีแต่ความสงบสุข สนุกสนานแม้ไม่มีเงินสักบาทก็ยังไม่อดตายเพราะคนมีน้ำใจเกื้อกูลกันแต่มาสมัยทุกวันนี้มันเปลี่ยนไปจากเดิมคือ เริ่ม... ตั้งแต่ความเจริญทางวัตถุเข้ามา เช่น
ม้าป่งเขาคือม้ามีเขาหมายถึงมอเตอร์ไซ ที่มีใช้กันเกือบทุกบ้านเสาออกดอกคือเสาไฟฟ้า ที่มีสายไฟฟ้าไปทุกแห่ง บนเสามีทั้งหลอดไฟฟ้าส่องสว่าง หรือฉนวนซึ่งดูเหมือนดอกเห็ดนั่นเอง งอศอกคุยกันคือคนอยู่ที่ไหนก็คุยกันได้ พูดอยู่คนเดียว โดยใช้โทรศัพท์เวลาคุยกับอีกคนหนึ่งหรือหลายคนที่ไม่ได้อยู่ที่เดียวกัน เวลาคุยก็ต้องงอข้อศอกถือโทรศัพท์แนบหู เร็วกว่าม้าซ้ายามซ้าฮ่ายกว่าเกวียนคือรถยนตร์อีกไม่นานต้องจอดทิ้งไว้เพราะไม่มีน้ำมันเลยช้ากว่าเกวียน หัวดำออกก่อนหัวด่อนตามหลัง คือเด็กผมดำนำหน้าผู้ใหญ่ผมขาว เช่นเรื่องคอมพิวเตอร์และภาษาต่างประเทศ คนแก่รุ่นพ่อแม่ปู่ย่าจะตามเด็กไม่ทัน
เข้ายุคผู้หญิงหาผัวคือ สมัยต่อมาฝ่ายหญิงจะไม่ถือเนื้อถือตัว ผู้หญิงจะเป็นฝ่ายเลือกผู้ชายเอง การอยู่กินกันโดยไม่แต่งงานจะมีมากขึ้น ไม่พอใจก็เลิกรากันไป ไม่ถือเป็นเรื่องเสียหายอีกต่อไป เจ้าหัวหาเงินเมินศีลสร้างคือพระผู้ทรงศีลก็ไม่ค่อยอยู่ในศีลในธรรมจะหันมาชื่นชมอามิสสินจ้างสะสมเงินทอง ลาภยศแทนการบำเพ็ญภาวนา แทนการลดละเลิกกิเลสตัณหา ไม่ละอายบาป มารบ่แมนลูกคือต่อไปในอนาคตลูกในครรภ์จะไม่ใช่ลูกของตัวเองแต่จะเป็นลูกของผู้ที่มาจ้างให้ตั้งครรภ์ ไม่ต้องแต่งงานมีครอบครัวก็มึลูกได้ จะเป็นอาชีพใหม่ในอนาคตอันใกล้นี้ ข้าวปลูกบ่งอกคือจะเข้าสู่ยุคข้าวยากหมากแพง ดินฟ้าอากาศแปรปรวน จนเพาะปลูกไม่ได้ ผู้คนจะอดอยาก ล้มตายเพราะขาดอาหาร ฆ่าฟันกันง่ายๆ ให้ลองพิจารณาดูตามที่โบราณเล่าขานนี้





ที่มา:

Tags:

คำสอย วรรณกรรมอิสาณ

คำสอยหรือความสอย




ชาวอีสานเป็นกลุ่มชนที่รักความสนุกสนานเฮฮา ไม่ว่ากิจการงานใดก็แล้วแต่ โดยส่วนมากจะแฝงความสนุกสนานไว้ตลอด

อย่างเช่นคำสอยนี้ก็เช่นกัน ในช่วงเวลาหนึ่งอย่างหมอลำที่เป็นศิลปพื้นบ้านอีสาน ในขณะที่ฟังหลอลำกันอยู่แล้วเกิด่มีอารมณ์คึกคักสนุกสนาน

ก็จะพูดคำสอยขึ้นมาขั้นเป็นจังหวะทำให้บรรยากาศครึกครื้น เมื่อมีผู้กล่าวคำสอยเสร็จแล้ว บรรดาผู้ฟังทั้งหลายก็จะพากันเฮรับพร้อมกันเป็นที่สนุกสนานมาก เช่น

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยงอยขี่ขอนจิก บาดห่าขอนพาพลิก ... โอ้ย เบิ่งบ่ได้

(กล่าวถึงการไม่สงบเสงี่ยมของสาววัยรุ่น)

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยอยากได้ผัวดี เหลียวเบิ่งหีบ่ล้างจักเทื่อ

(เป็นการเปรียบเปรยหญิงที่อยากเจริญก้าวหน้าในชีวิต แต่ไม่พัฒนาตัวเอง)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้ามปลายตาล ไผได้ผัวทหารผู้นั้นฮักซาติ

(ล้อเลียนหญิงสาวที่มีคู่รักถูกเกณฑ์เป็นทหาร)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่สี้นกกด สาวนั่งตดแตดโงโล่งโค่ง

(ล้อเลียนการไม่รู้จักสำรวมในการนั่งของหญิงสาว)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมทางรถ สาวนอนตดหีหมอยเพิงเวิ้บ

(การไม่ระมัดระวังในการนอนของหญิงสาว)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมทางเกวียน สาวนักเรียนสี้ครูประจำชั้น คันบ่เฮ็ดจั่งซั้นสิบ่ได้คะแนน

(การประพฤติผิดศีลธรรมระหว่างครูกับศิษย์)

สอย... สอย... หัวสิงไคเป็นกอพะยะ ผู้สาวมักพระ ตกนรกอเวจี

(เป็นการเตือนสติให้สาวเกรงกลัวต่อบาป)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่กุมสี้นกเต็น ผู้สาวนอนเว็น หีเหม็นเป็นตาหน่าย

(สอนหญิงสาวไม่ให้เกียจคร้าน)

สอย... สอย... ลูกสาวเดียวหีเคียวคือแม่ หีแม่หมอยหีลูกพวมป่ง

(ลูกไม้หล่นไม่ไกลต้น)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายไปบายหำผัวว่าแม่นหมกหม่ำ จ้ำลูกจ้ำมันสิสวยโรงเรียน

(เป็นการแสดงถึงความเลอะเลือนของหญิงชรา)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายบายโคยผัวว่าแม่นหัวไก่ตี "เสมอแดงสิบบาท" เอาเลยบักแดงลูกแม่

(แสดงความเลอะเลือนและลุ่มหลงในการพนัน)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายตกโพนหมากพริก ลุกขึ้นได้แตดแข็งยิกยิก

(คนแก่แล้วไม่รู้จักเจียมสังขาร)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่สี้นกขุ่มลัน ผู้เฒ่าสี้กันทั้งเด้าทั้งตด

(คนหนุ่มมองคนแก่ในเรื่องเพศเป็นเรื่องขบขัน)

สอย... สอย... นกแคบแคบินข้วมหลังเล้า ผู้เฒ่าสี้กันหัวฟัดหัวเฟือน

(เป็นการสบประมาทความแก่ตามประสาคนหนุ่มที่ปากอยู่ไม่สุข)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายอยากกินลาบกระต่าย บ่แม่นของหาง่ายดี้เฒ่าห่าตำหัว

(คนแก่เอาใจยากหรือคนแก่เอาแต่ใจตัวเอง)



.......คำสอยที่พัฒนาขึ้นมาให้เข้ากับเหตุการณ์ปัจจุบัน ซึ่งสื่อมวลชน มีอิทธิพลเข้ามาในสังคมไทยอย่างรวดเร็ว วรรณกรรมคำสอยเป็นวรรณกรรมมุขปาฐะ ย่อมมีการ พัฒนาตามไปด้วย

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักเหยี่ยวถลาลม บัดเขาขึ้นโคม ช่วยด้วยพี่หลี่ถัง

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักสรพงษ์ บัดเขาฮูดซิบลง นี่หรือดำอำมหิต

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักกระทิงแดง บัดห่าเขาแทง กระทิงแดงซู่ซ่าส์

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่เคยเบิ่งทีวี บัดห่าโคยเข้าหี ช่องเจ็ดสีทีวีเพื่อคุณ

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักบานเย็น (หมอลำ) บัดห่าเอ็นเข้าท้อง อย่าติงคีงน้องอย่าติง

คีง

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักวาเปกซ์ บัดเขาเอาไปเต๊ก ดมวาเป็กซ์แก้หวัดไหมค่ะ

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักเป๊บซี่ บัดห่าโคยเข้าหี ... เป๊บซี่ดีที่สุด

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮูจักแล็คตาซอย บัดเขาดึงหมอย อาหารเสริมสำหรับคุณ

สอย... สอย... ลูกสาวคนเดียวให้เฮียนโรงเรียนราษฎร์ ถืกเขาฟาดท้องไข่อ่องล่อง

สอย... สอย... สาวเอกภาษาไทยบ่ฮู้จักกาพย์กลอน บัดเขาจับไปตอน นี่หรือสัมผัสนอกสัมผัสใน

สอย... สอย... สาวเอกภูมิศาสตร์บ่ฮู้จักแผนที่ บัดถืกโคยเข้าหี นี่หรือคืออ่าวไทย

สอย... สอย... สาวเอกอังกฤษบ่ฮู้จัก เอ บี ซี บัดห่าถืกเขาสี้ Do it again เด้ออ้าย

สอย... สอย... สาวเอกศิลป์บ่ฮู้จักพู่กัน บัดถืกเขาฟัน โอ้โฮ ฝีแปรงร้ายกาจ

สอย... สอย... สาวนักเรียนบ่ฮู้จักนายกรัฐมนตรี บัดถืกโคยเข้าหี นายกชวนส่อยข่อยแหน่



.......สอยแบบเสียดสีสังคมการเมืองก็มีครับ....

สอย สอย พี่น้องฟังสอย

หน่วยราชการแบ่งออกเป็นจังหวัด แล้วยังแบ่งเป็นภาค

แบ่งมากๆ จักว่าเฮ็ดอีหยัง เป็นตาซังเอาเหมิดสู่อย่าง

เงินเดือนกะเอา เงินตำแหน่งกะเอา เบี้ยเลี้ยงกะเอา เบี้ยป่วยกะเอา

ราษฎรทุกข์สิตาย เอาหยังครับ เฮอะเฮ่ย จั่งซี้กะว่าสอย

สอย สอย พี่น้องฟังสอย ฟังอย่างเดียว เขาว่าคนโง่ โต้อย่างเดียวเขาว่า หัวแข็ง

ตะแบงอย่างเดียวเขาว่า ผู้แทนพรรครัฐบาล เฮอะ เฮ่ย จั่งซี้กะว่าสอย

สอย สอย พี่น้องฟังสอย

กฎหมายเมืองเผิ่น บ่คือกฎหมายเมืองโต

กฎหมายเมืองโต คนรวยโกงเป็นหมื่นล้านบ่ติดคุก

บาดคนทุกข์ ลักบักพริกมาตำแจ่วหน่วยเดียว ติดตารางจ้อย

เฮอะ เฮ่ย จั่งซี้กะว่า กฎหมาย

ข้อมูลอ้างอิงจาก ข้อมูลจาก : www.isangate.com



http://isan.mfu.ac.th/soy1.htm

ฝากเยี่ยวกลับบ้าน

นิทานพื้นบ้าน เรื่องนี้มีอยู่ว่า




มีชายหนุ่มคนหนึ่งได้แต่งงานกับ หญิงสาวคนหนึ่งในหมู่บ้านเดียวกัน เป็นเวลาหลายปีแล้ว อยู่มาวันหนึ่ง น้องสาวเมีย ก็มาเยี่ยมพี่สาว น้องเมียคนนี้นับว่าเป็นสาวสวยคนหนึ่ง ชายหนุ่มผู้เป็นพี่เขยนี้น คิดในใจอยู่เสมอว่าทำอย่างไรจึงจะได้มีอะไรกับน้องเมียคนนี้สักครั้ง วันนั้น ชายหนุ่มออกไปไถและคราดนาอยู่คนเดียว และที่ทุ่งนาของเขามีกระต๊อบหลังเล็ก ๆ ทำด้วยไม้ไผ่ มุงด้วยหญ้า มีฝารอบขอบชิดอยู่หลังหนึ่ง ปกติแล้วเมียเขาต้องมาส่งกับข้าว แต่วันนี้ เผอิญเมียเขาไม่ค่อยสบาย จึงใช้ให้น้องสาวไปส่งข้าวและอาหารแทน ชายหนุ่มเริ่มวางแผนชั่วทันที โดยบอกว่า แถวนี้เป็นที่ศักดิ์สิทธิ์ ห้ามทำอะไรที่ไม่ดีน่ะ เดี่ยวท่านจะโกรธ พอดี ทันไดนั้น น้องเมียปวดเยี่ยวขึ้นมากระทันหัน จึงบอกพี่เขยว่า ให้กินเร็ว ๆ จะกลับไปเยี่ยวที่บ้าน เพราะกลัวสิ่งศักดิ์สิทธ์ พี่เขยเลยได้โอกาศ จึงบอกน้องเมีย ว่า พี่ขอฝากเยี่ยวหน่อยได้ไหม พี่ก็ปวดเหมือนกัน น้องเมียงง จะฝากกันยังไง เลยถามพี่เขยว่า ต้องอย่างไง พี่เขยบอกว่า พี่ทำอะไรก็ไม่ต้องพูด ห้ามเสียงดัง มาเดี่ยวพี่พาไปฟากเยี่ยว "น้องเมียหลงกลและรับคำ" จึงพาไปถึงกระต๊อบก็ให้น้องเมียนอนลง แล้วทำการฝากเยี่ยวให้กับน้องเมียจนสำเร็จเสร็จสมอารมณ์หมาย เมื่อพี่เขยฝากเยี่ยวเสร็จแล้ว น้องเมียก็เดินทางกลับบ้านและไปเยี่ยวที่บ้าน ขณะที่เยี่ยวอยู่ก็คิดในใจว่า พี่เขยฝากเยี่ยวมาด้วยนี้ มันรู้สึก คัน ๆ เจ็บ ๆ มันส์ ๆและรู้สึกเสียวดี ไม่รู้ว่าพรุ่งนี้ พี่เขยจะฝากเยี่ยว กลับบ้านอีกไหมน้อ?



นิทานพื้นบ้าน เรื่องนี้ สอนให้รู้ว่า ความไร้เดียงสานั้น ตกเป็นเหยือของคนไม่ดีได้

หมากัด

เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๘ ส.ค. ๒๕๕๓ เช้าเราเดินไปที่บริเวณบ้านของน้องสาว ซึ่งมีหมาอยู่ที่บ้าน ๒ ตัว ตัวเมียอยู่ในช่วงพร้อมที่จะเจริญพันธ์ จึงเป็นเหตุให้เจ้าตัวผู้มีอารมณ์หึงหวงแสดงอาการหื่น กระหาย และดุร้ายกับทุก ๆ คนที่เดินไปใกล้ในเขตแดน มันจะแสดงอาการข่มขู่ จ้องมองด้วยสายตาที่มุ่งร้าย พร้อมที่จะกัดทุกคนเพราะมันคิดว่าจะไปแย่งแฟนของมัน ช่วงจังหวะที่เราพูดคุยเสร็จธุระกำลังจะหันหลังเดินกลับบ้านตัวเอง บังเอิญเจ้าตัวเมียก็ลุกขึ้นแล้ววิ่งผ่านมาทางเรา ทันทีทันใดนั้นเอง เจ้าตัวผู้ก็วิ่งเข้ามาชาร์ทกระโดดเข้ามากัดเราทันทีโดยไม่สามารถมารถหลบหลีกหรือป้องกันตัวได้เลย มันมับเข้าตรงชายโครงด้านซ้าย คมเขี้ยวงับผ่านเสื้นยืดกีฬาเข้าไปทำให้ผิวหนังเราถลอกเป็นรอยเขี้ยวเต็มคำ แต่เราก็อโหสิให้กับการกระทำของมัน เพราะมันทำด้วยความหึงหวงตามสัญชาติญาณของสัตว์ สำหรับคนที่เป็นข่าวในเรื่องหึงหวงแล้วจบปัญหาด้วยการทำร้ายซึ่งกันและกันที่ได้รับทั้งบาดเจ็บหรือตายไป เราคิดว่าเขาเหล่านั้นขาดสติ ความไตร่ตรอง ยั้งคิด จึงได้แสดงสัญชาติญาณของสัตว์ออกมา ดังนั้นเมื่อเราได้เกิดมาเนคนแล้วซึ่งนับว่าเป็นสัตว์ชนิดหนึ่งในโลกใบนี้ที่มีสมองใหญ่กว่าสัตว์ใดใด ก่อนจะแสดงอาการหรือพฤติกรรมใดใดก็ตามที่เป็นสัญชาติญาณของสัตว์ออกมา ก็ความได้มีสติระงับอาการพฤติกรรมนั้น ๆ ไว้เสีย ควรพึงสำรวมสงบจิตสงบใจให้บังเกิดเป็นกุศลกับตนและคนอื่นเทอญ